Genethische Zaken 1
  Nieuwsbrief van het Nederlands Platform Gentechnologie nummer 1 - februari 2001

Standpunten

Verschillende organisaties hebben het afgelopen jaar hun standpunt bepaald ten op zichte van gentechnologie. Misschien wil uw organisatie ook een standpunt formule ren,en daarom plaatsen wij hier de standpunten van het Nederlands Agrarisch Jonge ren Kontakt en de vereniging Proefdiervrij. De Rabobank kwam in het nieuws met hun gedragscode, waarin ze gentechnologie weliswaar niet afwijzen maar wel duidelijkheid scheppen. U vindt hun gedragscode op http://www.rabobankgroep.nl. Het concept standpunt van de Nederlandse Akkerbouw Vakbond treft u aan op hun website (http://www.nav.nl). Genethische Zaken is ook benieuwd naar standpunten van andere organisaties.

 

Nederlands Agrarisch Jongeren Kontakt over biotechnologie

Inleiding
Het NAJK heeft het afgelopen seizoen over biotechnologie gediscussieerd. Het NAJK zegt geen ja of nee tegen genetische modificatie in het algemeen omdat het vraagstuk complex is, de gevolgen van het gebruik van genetisch gemodificeerde organismen nog niet helder zijn en de consument onduidelijk is in zijn keuze. NAJK kiest alleen voor het toestaan van genetische modificatie bij dieren als de toepassing van fundamenteel medisch menselijk belang is. Bij genetische modificatie van planten hebben we criteria opgesteld om een keuze te kunnen maken voor wel of geen genetische modificatie.
Jonge boeren staan als primaire producenten aan het begin van de voedselketen en vinden het belangrijk om rekening te houden met de eisen van de maatschappij. We willen dat het debat over biotechnologie in de maatschappij breed wordt gevoerd, vooral de eisen van de consument met betrekking tot genetisch gemodificeerde organismen in voedsel zijn hierin erg belangrijk. Ons standpunt is hieronder weergegeven. In de toekomst zullen wij de discussie binnen onze organisatie voortzetten en willen graag deelnemen aan het maatschappelijk debat.
                 Met vriendelijke groet,
                 namens het NAJK,
                     Monique Veraart, voorzitter

(17 juli 2000)
NAJK
Bemuurde Weerd O.Z. 12
3514 AN Utrecht
Tel 030 276 98 69
Fax 030 271 05 77
E-mail post@najk.nl

Standpunt NAJK
Genetische modificatie van organismen
Het NAJK zegt geen ja of nee tegen genetische modificatie in het algemeen, omdat de informatie hierover beperkt is, er weinig bekend is over de gevolgen en omdat de consument geen duidelijke keuze maakt. Het NAJK maakt onderscheid tussen genetische modificatie bij planten en dieren. Genetische modificatie bij dieren is niet toegestaan, tenzij dit van fundamenteel medisch menselijk belang is (bijvoorbeeld voor bepaalde medicijnen waarvoor geen alternatieven zijn). Dit is overeenkomstig de Nederlandse wet (1997). Genetisch gemodificeerde dierlijke producten mogen niet in de voedselketen terecht komen. Voor genetische modificatie van planten heeft het NAJK kriteria opgesteld voor zowel food als non-food producten om de keuze wel of geen genetische modificatie te kunnen maken.

Food
Het kriteria lijstje voor food ziet er als volgt uit (van belangrijk naar minder belangrijk):
1. Acceptatie consument en burger moet zijn
2. Gevaar voor voedselveiligheid
3. Aanwezigheid van alternatieven
4. Afhankelijkheid van leveranciers/ multinationals
5. Mogelijkheid om aan milieueisen te voldoen
6. Gevaar voor bedrijfsinkomsten
7. Risico’s biodiversiteit
8. Bijdrage aan wereldvoedselvoorziening

Non Food
Voor NON FOOD ziet het lijstje kriteria er als volgt uit: (van belangrijk naar minder belangrijk)
1. Acceptatie consument en burger
2. Afhankelijkheid van leveranciers
3. Aanwezigheid van alternatieven voldoen
5. Gevaar voor bedrijfsinkomsten
6. Risico’s biodiversiteit

Octrooi en keuzevrijheid
Het NAJK erkent dat investeringen in biotechnologisch onderzoek moeten kunnen worden terugverdiend, maar vindt het gehanteerde middel van patenten op levende wezens onaanvaardbaar. Het kwekersrecht volstaat. Bovendien mag binnen het kwekersrecht het farmersprivilege (gratis doortelen voor eigen gebruik) niet worden ondermijnd. Het NAJK vindt dat onafhankelijk van de beoordeling van de diverse genetisch gemodificeerde gewassen de consument keuzevrijheid moet hebben. Het NAJK ondersteunt daarom de opzet van g.g.o.-( genetisch gemodificeerde organismen) vrije ketens en roept de EU en de Nederlandse overheid op dit met gericht beleid te ondersteunen.

 

Proefdiervrij over genetische manipulatie
De vereniging AVS Proefdiervrij verzet zich tegen elke vorm van genetische manipulatie met dieren. Deze relatief nieuwe techniek om dieren erfelijk te veranderen gaat volledig voorbij aan de eigenwaarden van de dieren. Er worden proefdieren gemaakt om onderzoek aan te doen; deze dieren ontwikkelen spontaan ziekten of worden met een afwijking geboren. Dit veroorzaakt onnoemelijk veel dierenleed. De techniek is verre van volmaakt. Uit duizenden eicellen die genetisch gemanipuleerd worden groeien maar enkele dieren die bruikbaar zijn voor de onderzoekers. De overige, waaronder ook erg misvormde dieren, worden gedood. Het bijzonder lage succespercentage is er de oorzaak van dat het aantal proefdieren in laboratoria toeneemt, terwijl het aantal dierproeven in Nederland afneemt. Bovendien zijn wij tegen het middels genetische manipulatie creëren van nieuwe productiedieren. Wij verzetten ons tegen het misbruik van dieren waarbij het dier degenereert tot productie systemen waarmee winst gemaakt kan worden. Wetenschappers gaan daarin steeds verder. Ze willen met xenotransplantatie dieren maken waarvan de organen geschikt zijn voor transplantatie naar de mens. Dieren worden dan letterlijk orgaanfabrieken. Er bestaat grote twijfel over de haalbaarheid van dit idee. Ondertussen zullen door het onderzoek duizenden proefdieren een verschrikkelijke dood sterven. In de dieren worden gezonde organen vervangen door organen van dieren van een andere soort. Door de eigen afweerreactie van de dieren worden de nieuwe organen afgestoten. Ze verschrompelen en gaan ontsteken in het lichaam en de dieren zullen uiteindelijk overlijden. Op korte termijn biedt het onderzoek naar xenotransplantatie in ieder geval geen oplossing voor het tekort aan donororganen. De vereniging Proefdiervrij is er voor dat het onderwerp orgaandonatie weer bespreekbaar gemaakt wordt. Een betere oplossing voor het donororganen tekort is het uitbreiden van het aantal menselijke donoren door orgaandonatie meer bespreekbaar te maken. Dit houdt in dat de overheid meer zal moeten investeren in een onafhankelijke voorlichtingscampagne. Uiteindelijk is dat de beste oplossing.

Proefdiervrij streeft naar het afschaffen van alle proefdieren en stimuleert de ontwikkeling en toepassing van alternatieven voor dierproeven.
AVS Proefdiervrij
Gevers Deynootweg 61
2586 BJ Den Haag
070-3062468